Co właściwie rozumie się pod pojęciem „dieta”? Czy jest to ten czas, kiedy należy narzucić sobie restrykcje i ograniczenia jedzeniowe, żeby stracić nadmiar kilogramów? Kiedy trzeba jeść niesmaczne jedzenie i chodzić głodnym? I z utęsknieniem czekać na powrót do swoich ulubionych potraw?
Zdrowe myślenie o jedzeniu
Czy może raczej pod pojęciem „dieta” należy rozumieć taki sposób żywienia, jaki zapewnia dostarczenie wszystkiego, czego potrzebuje organizm do prawidłowego funkcjonowania. Bez głodu i ciągłego myślenia o tym, czego jeść nie wolno.
Diet jest mnóstwo. Zarówno krótkotrwałych, obliczonych na szybki efekt schudnięcia, jak i długotrwałych. Można się w tym pogubić.
Niektóre diety szkodzą zdrowiu. Pisałam o tym, że dieta keto budzi wiele zastrzeżeń i nie jest polecana przez Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, jak i organizacje polskich dietetyków.
Którą dietę wybrać?
Przejrzałam zestawienia i analizy publikacji od 2017 r. do aktualnych z roku 2022. (źródło)
Wynika z nich, że najlepszymi dla zdrowia sposobami jedzenia są:
- dieta śródziemnomorska
- dieta DASH
- dieta MIND
- dieta fleksitariańska – pojawiła się w zestawieniach w 2019 r. jej założenia bliskie są diecie planetarnej
- wysoko w notowaniach znalazła się też dieta wegetariańska
Jakie kryteria specjaliści brali pod uwagę przy ocenie? Łatwość stosowania, efektywność w krótko- i długoterminowej utracie nadmiernych kilogramów, zapewnienie wszystkie potrzebnych składników odżywczych, bezpieczeństwo stosowania, możliwość zapobiegania cukrzycy i chorobom serca oraz wspomaganie leczenia tych schorzeń. Ten ranking nie zmienił się na przestrzeni ostatnich lat.
Wszystkie wymienione wyżej sposoby żywienia opierają się na dużej ilości warzyw i owoców, produktach pełnoziarnistych, nasionach roślin strączkowych, dobrych tłuszczach roślinnych, niskotłuszczowym nabiale – szczególnie fermentowanym. Mięso i jego przetwory mają niewielki udział w tych stylach jedzenia.
Czego unikać?
Na ostatnich miejscach w zestawieniach zajmują diety: paleo, Dukana, Atkinsa, niskowęglowodanowa, keto i zmodyfikowane keto. Wszystkie te sposoby żywienia łączy to, że kuszą szybkimi efektami utraty wagi, ale narzucają reguły, jakich nie da się utrzymać długi czas. Wszystkie są bogatobiałkowe i ubogowęglowodanowe. Niosą ze sobą ryzyko niedoborów witamin i minerałów. Nie promują długofalowych zmian w stylu życia.
Cóż.. Cudów nie ma. Też żałuję. Aby skutecznie poprawić sobie stan zdrowia, kondycję, wagę trzeba zmiany. Takiej prawdziwej i długotrwałej, najlepiej na całe życie.